Het zal meer dan een jaar geleden zijn dat zij voor de eerste keer mijn spreekkamer binnenstapte. We hadden gelijk een ‘klik’ zoals dat heet. Mogelijk omdat ik haar man al een tijdje kende. Hij is met hypertensie en astma een graag geziene gast op mijn spreekuur.
Ons consult verliep soepel, weinig spectaculairs, ‘gewoon’ een licht verhoogde bloedsuiker en een licht verhoogde bloeddruk. Vakkundig bracht ik het risicoprofiel in kaart om vervolgens soepeltjes over te schakelen naar wat leefstijladvies. Business as usual.
Bij het volgende consult was de bloedsuiker weer normaal. Ze was inmiddels 3 kilo afgevallen. Overigens had ze met een BMI van 25,6 al een, voor mij benijdenswaardig, goed gewicht bij aanvang. De bloeddruk bleef wat hoog. Ook klaagde ze over wat kortademigheid bij inspanning. Routinematig vroeg ik nog wat verdere pulmonale klachten en risicofactoren uit. Nauwelijks gerookt, geen allergie, geen astmatische klachten. Ook de familiare belasting voor de longen was negatief, wel had ze een belaste cardiale familie-anamnese, maar niet in de eerste lijn. Ach, de conditie was niet fraai en nee, echt storend was een en ander ook niet. We besloten maar eens een 24-uurs bloeddrukmeting te verrichten en uiteraard motiveerde ik haar tot wat meer beweging. Aldus geschiedde.
Na een goede 24-uurs meting (ik had haar weer wat pillen bespaard!) en een wat betere conditie, gaf de weegschaal inmiddels -7 kilo aan. Ik adviseerde haar niet verder af te vallen en mocht dit wel zo zijn, aan de bel te trekken. Zij voelde zich verder prima, ja, de kortademigheid leek ook wel wat beter te worden.
Zo gingen we nog twee consulten voort. Haar gewicht stabiliseerde, de bloedsuiker bleef goed, de bloeddruk ook. Maar de kortademigheid bij inspanning bleef toch wat. Een licht knagend gevoel in mijn maag en een familie-anamnese die weliswaar niet in de eerste lijn maar verder toch cardiaal indrukwekkend belast was, deden ons in goed overleg besluiten haar toch een keer naar de cardioloog te verwijzen voor een inspanningstest. Twee dagen na mijn consult kon ze al terecht, had ik dat toch fijn geregeld.
Stel je voor, je loopt het ziekenhuis in voor een inspanningstest. Waarom, omdat je zeker wilt weten dat ‘alles goed is’. Je stapt op de loopband en begint. De cardioloog ziet niets op het filmpje maar vind je wel erg kortademig. Hij besluit een longarts even mee te laten kijken. Ach komt u maar gelijk even mee voor een longfunctie. Die valt toch wat slechter uit dan verwacht, restrictief. Gaat u maar even naar de röntgen voor een foto. Klik, klik, twee foto’s gemaakt. Gaat u maar even zitten, er zit wat vocht in uw longen. Dat is niet goed, we kunnen gelijk door voor een CT-scan. Gaat u maar liggen op bed mevrouw en nee, u mag niet meer bewegen, er zit namelijk iets op uw wervel. Een dag later na een bronchoscopie en nog een CT is het beeld compleet. Een longtumor met een wervelmetastase waarbij een dreigende dwarslaesie, hersenmetastasen, levermetastasen en meer dan 2 liter pleuravocht. Onbehandelbaar.
Ik ben uit het veld geslagen als ik dit allemaal hoor. Waar ben ik de mist in gegaan? Wat had ik moeten zien? Welk signaal? Ontelbare keren lees ik haar dossier door, hoe heeft dit kunnen gebeuren? Samen met de huisarts loop ik nog eens alles na, en nog eens, en nog eens. Die ochtend draait mijn spreekuur op routine. Levensgevaarlijk, dus ik vraag toch wat meer onderzoeken aan dan normaal, want dit zal me niet nog eens gebeuren.
Inmiddels zijn we vier weken verder. Ik heb een uitstekend contact met deze mevrouw en haar man. Natuurlijk hebben we gesproken over of we dit niet hadden kunnen en moeten zien. Met de wijsheid van nu: ja! Maar met de wijsheid van dat moment: nee! Onverteerbaar moeilijk, maar ja, soms zit het nou eenmaal tegen.

Bas Janssen