Beroepen ontwikkelen zich: er komen nieuwe beroepen bij en oude beroepen verdwijnen langzaam maar zeker. Zo is het vak van steenhouwer in Nederland bijna verdwenen en was er in de jaren tachtig van de vorige eeuw nog écht geen sprake van een hausse aan ICT-ers. Ook de huisartsgeneeskunde van nu verschilt sterk van hoe het pakweg dertig, veertig of vijftig jaar geleden ging. Gezondheidscentra schieten als paddenstoelen uit de grond, met een concentratie van zorgprofessionals. De praktijkondersteuning speelt daar een prominente rol in.
In het relatief korte bestaan van de functie praktijkondersteuner is er al veel discussie geweest over de invulling ervan. Hoe zelfstandig ben je als praktijkondersteuner en welke ruimte krijg je? De huisartsenorganisaties NHG en LHV hebben er een mening over, net als de zorgverzekeraars en natuurlijk ook de inmiddels opgerichte verenigingen van praktijkondersteuners.
Klacht
Begin maart deed het Tuchtcollege in Eindhoven uitspraak over een praktijkverpleegkundige die zelfstandig lichamelijk onderzoek deed en een diagnose stelde bij een patiënte die in acute nood verkeerde. De huisarts zelf was op dat moment niet in de gelegenheid om te komen en dus ging zij. Zij informeerde later de huisarts over haar bevindingen. De patiënte overleed aan een buikvliesontsteking, veroorzaakt door een geperforeerde galblaas. Het Tuchtcollege verwijt de verpleegkundige dat zij geen duidelijkheid gaf over haar functie en status (geen huisarts). Bovendien had zij direct na aankomst een arts moeten waarschuwen en had zij geen diagnose mogen stellen. Een dergelijk geval geeft het belang aan van een duidelijke afbakening van verantwoordelijkheden. Ontwikkeling kan ook te ver doorslaan, of de verkeerde richting op gaan. Praktijkondersteuners kunnen zich beter op specifieke onderdelen van de eerstelijnszorg richten en zich niet laten gebruiken voor taken die buiten hun competentiegebied vallen. Praktijkondersteuners zijn nu eenmaal geen huisartsen. En langzamerhand is ook wel duidelijk dat huisartsen geen praktijkondersteuners zijn. Ieder zijn eigen vak.
Waardering
Een stap voorwaarts in de waardering van praktijkondersteuners is de BIG-herregistratie voor verpleegkundigen, die per 1 januari is ingegaan. Praktijkondersteunende werkzaamheden tellen per die datum ook mee voor de herregistratie van verpleegkundigen. Je kunt hierover meer lezen in het artikel van Elise Bos.
De ontwikkeling van de professionele rol van praktijkondersteuners krijgt ondertussen ook steeds meer een financiële kant. Werkzaamheden moeten passen in declareerbare posten en dat vraagt nog wel eens om enige creativiteit, zo lezen we in ‘De kleur van mijn vak’. In Engeland gaan ze daarin nog een stapje verder: daar maakten huisartsen productieafspraken voor onder meer het leveren van gestructureerde chronische zorg. Halen ze de van tevoren gestelde doelen, dan krijgen ze extra geld. Of de Engelse praktijkverpleegkundigen tevreden zijn met een dergelijk contract, kun je lezen in de rubriek ‘Buitenlands nieuws’. In deze nieuwe rubriek schenken we aandacht aan buitenlands onderzoek dat betrekking heeft op praktijkondersteuning.
In dit nummer vind je nóg een nieuwe rubriek: ‘Weet je dit?’ Vanaf de start van het Tijdschrift voor praktijkondersteuning kon je via de ‘Blaascasus’ je kennis testen op het gebied van chronische longaandoeningen. Dat wilden we graag wat breder trekken en ‘Weet je dit?’ is hiervan het resultaat. Succes!
Bladnaam:
Tijdschrift voor praktijkondersteuning 2009, nummer 2
Literatuurverwijzingen:
