Registratie in het kader van de wet BIG

In de Wet op de BIG Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (wet BIG) staan regels voor zorgverlening door beroepsbeoefenaren met als doel de kwaliteit van deze zorg te bevorderen en patiënten te beschermen. Een deel van deze wet gaat over de titelbescherming van artsen, tandartsen, apothekers, klinisch psychologen, psychotherapeuten, fysiotherapeuten, verloskundigen en verpleegkundigen. Nadat zij een goedgekeurde opleiding hebben gevolgd, mogen zij de titel ‘BIG-geregistreerd’ voeren en worden zij – op naam – ingeschreven in het BIG-register. Iedereen kan dit register raadplegen via internet.
Andere beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg, zoals bijvoorbeeld praktijkassistentes, zijn niet in deze wet opgenomen en kunnen dus niet worden geregistreerd. Ook de praktijkondersteuner komt niet in dit rijtje voor omdat praktijkondersteuning een functie is en geen beroep. Zowel praktijkassistenten als verpleegkundigen kunnen deze functie uitoefenen.

Herregistratie

Het ooit gevolgd hebben van een opleiding is geen garantie voor de kwaliteit van zorg van nu. Daarom moeten zorgverleners eens in de vijf jaar aantonen dat hun kennis en vaardigheden zich nog op het minimaal vereiste niveau bevinden. Zij moeten dan hun registratie verlengen.
Voor fysiotherapeuten, verloskundigen en verpleegkundigen is de termijn van vijf jaar ingegaan per 1 januari 2009. Dit betekent dat zij op 1 januari 2014 moeten laten zien dat zij voldoen aan de gestelde criteria (voor beroepsbeoefenaren die na 1 januari 2009 hun diploma behalen geldt uiteraard een andere datum). De criteria zijn in nauw overleg vastgesteld met de verschillende beroepsorganisaties, werkgevers- en werknemersorganisaties. Door werkervaring óf scholing kan de beroepsbeoefenaar aantonen te voldoen aan de criteria.
Omdat het beroep van praktijkassistente niet in de wet BIG is opgenomen geldt de herregistratie alleen voor praktijkondersteuners met een verpleegkundige achtergrond.

Werkervaring

De verpleegkundige moet in de periode van 5 jaar tenminste 2080 uren hebben gewerkt. Dit komt neer op 1 dag per week. Je mag de werkzaamheden in die 5 jaar maximaal 2 aaneengesloten jaren onderbreken. Bij een onderbreking van meer dan 2 jaar telt de werkervaring van vóór die tijd niet meer mee.
Het moet gaan om werkzaamheden binnen de individuele gezondheidszorg. Artikel 1 van de wet BIG omschrijft dit als: ‘Alle verrichtingen – inclusief onderzoek en het geven van raad – die rechtstreeks betrekking hebben op een persoon en als doel hebben om zijn of haar gezondheid te verbeteren en te bewaken.’ Artikel 33 van de wet beschrijft de werkzaamheden die vallen onder het verpleegkundig deskundigheidsgebied:

• het verrichten van handelingen op het gebied van observatie, begeleiding, verpleging en verzorging;
• het verrichten van handelingen in opdracht van een beroepsbeoefenaar op het gebied van individuele gezondheidszorg, in aansluiting op zijn of haar therapeutische werkzaamheden.

Alle praktijkondersteuners zullen deze werkzaamheden herkennen als basis voor het uitoefenen van hun functie.
Bij de voorbereidingen van de herregistratie bleek men het er echter niet over eens te zijn of de werkzaamheden van de praktijkondersteuner ook tot het verpleegkundig deskundigheidsgebied behoren. Artikel 33 biedt deze mogelijkheid zeker, maar er is ook een bepaling dat de (verpleegkundige) werkzaamheden niet door andere beroepsgroepen kunnen worden uitgevoerd (bijvoorbeeld door praktijkassistentes). Na intensief overleg met onder andere de beroepsverenigingen, besloot men de werkervaring als praktijkondersteuner mee te tellen bij de herregistratie voor verpleegkundigen.
Gaat het bij registratie om de gevolgde opleiding, bij herregistratie gaat het over het niveau van de uitgevoerde werkzaamheden. Dus met een verpleegkundig diploma werken als praktijkassistente telt niet mee als verpleegkundige werkervaring.
Dat de praktijkondersteuner met een assistente-achtergrond ook verpleegkundige werkzaamheden uitvoert is in dit kader niet van belang, omdat het beroep van praktijkassistente niet is opgenomen in de wet.

Scholing

Voor de verpleegkundigen die de norm van 2080 uren in 5 jaar niet halen, bestaat de mogelijkheid de registratie te verlengen door zich te scholen in de noodzakelijke kerncompetenties en -vaardigheden. Het ministerie werkt op dit moment een scholingsprogramma uit. Dit zal in de loop van 2010 beschikbaar zijn.

Wat moet je doen?

• In maart 2009 verstuurde het ministerie van VWS een folder waarin uitgebreide informatie staat over de herregistratie. Als je deze niet hebt gekregen is het goed om na te gaan of je wel geregistreerd staat en of de juiste gegevens in het register staan. (www.ribiz.nl)
• Bewaar alle arbeidscontracten en bewijsstukken van je werkervaring (bijvoorbeeld loonstroken). In het arbeidscontract moet je functie en het aantal uren dat je werkt zijn opgenomen. Laat in het contract opnemen dat je op basis van je verpleegkundige deskundigheid werkzaamheden als praktijkondersteuner uitvoert. Je kunt je ook praktijkverpleegkundige laten noemen.
• Volg bij onvoldoende werkervaring het vereiste scholingsprogramma.
• Na vijf jaar stuur je de vereiste documenten en een eigen verklaring op naar het ministerie van VWS en vraag je de herregistratie aan. Aan de hand van steekproeven wordt gecontroleerd of aan de criteria is voldaan.
• Raadpleeg voor meer informatie www.ribiz.nl, www.minvws.nl of de sites van de beroepsverenigingen of vakbonden.

Nota bene

Een praktijkondersteuner kan als zodanig werkzaam zijn zonder BIG-registratie. De herregistratie is ook niet bedoeld om een onderscheid te maken in werkzaamheden tussen praktijkondersteuners met een verpleegkundige of een praktijkassistente-achtergrond; het gaat om het (kunnen) blijven voeren van de titel verpleegkundige.
Naast het BIG-register bestaan er ook kwaliteitsregisters. Deze zijn in handen van enkele specifieke beroepsverenigingen (bijvoorbeeld V&VN, NVvPO). In zo’n register kun je in een persoonlijk portfolio laten opnemen wat je aan deskundigheidsbevordering hebt gedaan. De inhoud van dit portfolio staat los van de BIG-registratie en heeft daar geen enkele invloed op.