Onderzoek

Doel De onderzoekers hadden een vermoeden dat fysieke arbeid minder gunstig uitwerkt op de bloeddruk dan recreatieve beweging. Met die vraagstelling deden ze literatuuronderzoek en zochten naar Engels-Chineestalige onderzoeken met beroepsmatige of recreatieve beweging als onderwerp; en het krijgen van hypertensie als een van de uitkomstmaten. Ook gingen ze na of activiteiten waarbij je je voortbeweegt (wandelen, fietsen, joggen) extra gunstige effecten hadden op de bloeddruk.

Methode Van de in totaal 3817 gevonden artikelen vonden ze 13 onderzoeksverslagen geschikt. Dat waren prospectieve cohortonderzoeken. Hierin werden groepen met weinig tot geen beweging vergeleken met groepen die veel bewogen. In totaal ging het om 136.486 proefpersonen. Dat kon ook jaren na het onderzoek zijn: tot zelfs 45 jaar. Het ging om onderzoeken in Noord-Amerika, Europa en Azië. In deze onderzoeken werd hypertensie gedefinieerd als systolische druk > 140 mmHg, diastolisch > 95 mmHg of het gebruik van antihypertensiva.

Uitkomstmaten Van de 136.486 proefpersonen kregen er 15.607 hypertensie (11%), soms wel 45 jaar na het onderzoek.

Resultaat Uit de meta-analyse bleek een verband tussen recreatieve beweging en een verminderd risico op het ontwikkelen van hypertensie. Daarbij was ook de mate van beweging belangrijk: er bleek sprake van een omgekeerde dosis-responsrelatie. Met andere woorden: hoe meer recreatieve beweging, hoe minder hypertensie. De vraag of wandelen en fietsen effect hebben op de bloeddruk, was moeilijk te onderzoeken: de terminologie in de onderzoeken was hiervoor te weinig consistent. Werk dat veel beweging vereist bleek niet significant minder hypertensie te veroorzaken.

Commentaar

Er is dus een verband tussen goede bloeddrukwaarden en recreatieve fysieke activiteiten. Dat positieve verband is er niet tussen fysieke arbeid en bloeddruk. Sommige onderzoekers gaan daarin nog verder. Uit een onderzoek onder Filippijnse vrouwen bleek zelfs dat zware fysieke arbeid geassocieerd kon worden met een zwakke gezondheid, ontevredenheid met het leven, blijvende vermoeidheid en hypertensie. Belastende fysieke arbeid bestaat nogal eens uit zwaar tillen, lange tijd staan en vaak dezelfde beweging moeten maken. Sporten voor je lol betekent contractie van grote spiergroepen, waardoor de hele stofwisseling en het cardiaal vermogen een oppepper krijgen. En de mogelijkheid te rusten als je moe bent. Niet te vergelijken dus met fysieke arbeid. De meta-analyse is goed uitgevoerd en er is rekening gehouden met allerlei factoren die de resultaten mogelijk beïnvloeden. Eén minpuntje: de onderzoekers keken uitsluitend naar Engels- en Chineestalig onderzoek, de talen die zij zelf machtig zijn.
Evengoed lijken de resultaten plausibel. Ga dus niet voetstoots akkoord met de patiënt die zegt: ‘Ik beweeg al zoveel voor mijn beroep’, wanneer je hem het leefstijladvies geeft om meer te gaan bewegen. Sporten is echt goed voor een mens. Maar ja, wat als die patiënt door zijn zware werk te moe is om te sporten?