Nieuwe methode om ziektelast te meten bij COPD
Inmiddels is het gebruikelijk om in de COPD-zorg de integrale gezondheidstoestand (‘ziektelast’) van de patiënt centraal te stellen en niet de ernst van de luchtwegobstructie, omdat die slechts in beperkte mate gerelateerd is aan de kwaliteit van leven.
Veel ziekenhuizen gebruiken de NCSI-methode (Nijmegen Clinical Screening Instrument) om de integrale gezondheidstoestand van COPD-patiënten in beeld te brengen, een individueel zorgplan op te stellen en de patiënt te motiveren tot gedragsverandering. In huisartsenpraktijken wordt de methode niet gebruikt en Bisschoff et al. onderzochten of de NCSI-methode ook inpasbaar is binnen het ketenzorgprogramma COPD. Dat bleek het geval te zijn.
Bij een aanzienlijk deel van de COPD-patiënten signaleert de NCSI-methode meer ernstige problemen dan vooraf door de praktijkondersteuners werd ingeschat. Ook vonden patiënten en praktijkondersteuners dat de NCSI-methode inzicht biedt in de ervaren problemen en de patiënt extra motiveert tot gedragsverandering. Eerstelijns COPD-patiënten hebben vaker ernstige gezondheidsproblemen dan te verwachten is op grond van hun FEV1-metingen. Het NCSI kan de gezondheidstoestand van deze patiënten goed in kaart brengen, aldus de auteurs.
Of niet?
Lidewij Broekhuizen is kritisch over het omarmen van de NCSI. Zij vraagt zich af of de voordelen van de NCSI opwegen tegen de nadelen van het invoeren van weer een nieuw instrument in de gestandaardiseerde zorg voor COPD. Praktijkondersteuners zijn goed in systematische zorg bij chronische aandoeningen, maar worstelen ook met de steeds wisselende logistieke voorwaarden van zorggroepen en zorgverzekeraars. Het vaststellen van de ziektelast bij COPD is al lastig genoeg. Natuurlijk moeten we bestaande instrumenten niet uit gemakzucht behouden, maar zolang we nog geen duidelijke behandeltargets hebben, is het beter om de bestaande vragenlijsten correct te gebruiken.
Daarnaast vindt zij dat generieke instrumenten die ook kwaliteit van leven meten moeilijker te hanteren zijn voor één persoon dan ziektespecifieke vragenlijsten. De NCSI is niet geschikt om het ziektebeloop bij een individu in de loop van de tijd te monitoren en de uitkomsten van de vragenlijst geven geen directe aanknopingspunten voor het beleid. Blijf vooral de patiënt aandachtig vragen naar zijn eigen prioriteiten, is het advies van Broekhuizen.
Its LiFe!
Gebrek aan beweging is een gezondheidsprobleem voor veel chronisch zieke mensen. It’s LiFe! is een methode, bestaande uit een elektronisch monitoring- en feedbackinstrument ingebed in een zelfmanagementondersteuningsprogramma, waarmee de praktijkondersteuner patiënten met COPD of diabetes type 2 kan stimuleren meer te gaan bewegen. Van der Weegen et al. onderzochten of de methode leidt tot meer fysieke activiteit in vergelijking met gebruikelijke zorg, en wat de toegevoegde waarde is van de elektronische tool bovenop het zelfmanagementondersteuningsprogramma.
En verder…
Twee nascholingen: eentje over het cochleair implantaat en eentje over verwijzen naar een Centrum Seksueel Geweld voor acute slachtoffers. Een beschouwing over het Belgische actieplan om de gezondheidszorg fundamenteel te herzien en te baseren op een sterke eerste lijn. En een commentaar over de stand van zaken omtrent Het roer moet om: liggen we op koers naar een nieuw tijdperk?
Bladnaam:
Tijdschrift voor praktijkondersteuning 2016, nummer 3
Literatuurverwijzingen:
