Commentaar

De praktijkondersteuner zal regelmatig werkgerelateerde vragen krijgen. Bij astmapatiënten kunnen klachten verergeren door blootstelling op het werk aan allergenen en/of niet-specifieke prikkels, zoals rook, gas, mist en koude. Deze groep is groter dan de groep bij wie het astma ontstaat door factoren op het werk. Deze review gaat voornamelijk over deze laatste groep.
Werknemers uit met name het midden- en kleinbedrijf, uitzendkrachten, zelfstandigen zonder personeel, vrijwilligers en stagiaires hebben tegenwoordig helaas erg beperkt toegang tot arbeidsgeneeskundige expertise. Door een aantal recente wetswijzigingen is de arbozorg immers uitgekleed. Veel patiënten zullen zich dus tot een praktijkondersteuner en/of huisarts wenden.
Voor zowel huisartsen als praktijkondersteuners is het erg lastig om iets te kunnen zeggen over de blootstelling op de werkplek. Zij zullen daar immers niet zo gauw komen. Wel kunnen er ‘belletjes’ gaan rinkelen. Bijvoorbeeld bij patiënten die op volwassen leeftijd astma ontwikkelen. Daarnaast is extra alertheid geboden bij patiënten die in aanraking komen met allergenen, zoals dieren (dierenlaboratorium, kinderboerderij, boerenbedrijf), latex (in de zorg) en zetmeel (bakkersastma).
De rol die de meeste ‘winst’ oplevert ligt voor praktijkondersteuners waarschijnlijk in de preventie. Zij kunnen schoolgaande jongeren met astma opsporen en adviseren om bepaalde beroepen niet te kiezen. Eventueel onderzoekt de praktijkondersteuner of er een bedrijfsarts beschikbaar is voor de patiënt. Op een aantal plaatsen in Nederland zitten bedrijfsartsen in groepspraktijken of gezondheidscentra. Als dat niet het geval is en er toch behoefte is aan extra expertise, is verwijzing naar een ter zake kundige longarts te overwegen. Daarnaast kunnen patiënten eventueel verwezen worden naar het Nederlands Kenniscentrum Arbeid en Longaandoeningen NKLA (www.nkal.nl).
Uit de review wordt duidelijk dat bij een ‘echt’ allergisch beroepsastma blootstelling vermeden moet worden. Helaas heeft dit soms verlies van werk en/of inkomen tot gevolg. Bij de andere vormen van beroepsastma is vermindering van de blootstelling mogelijk een betere oplossing, omdat hierbij het risico op verlies aan werk niet speelt. Zoek bij specifieke vragen zo mogelijk contact met een bedrijfsarts. Mogelijk kan dat binnen de groepspraktijk of verwijs anders – na overleg met de huisarts – naar een longarts met arbeid als aandachtsgebied of naar het kenniscentrum.