TPO De Praktijk nr. 3, 2019

    In dit Themanummer diabetes van TPO de Praktijk is er aandacht voor LADA, interview met Marijke Grens, diabetes in twee culturen, seksualiteit bij diabetes, diabetische retinopathie en NHG-Standaard CVRM.

    Onnodige zorg

    In januari is een onderzoek gepresenteerd over onnodige behandelingen in de gezondheidszorg. Hoewel het onderzoek zich grotendeels richtte op ziekenhuiszorg kun je het ook betrekken op de huisartsenzorg. Onnodige zorg wordt vaak verleend omdat zorgverleners een aangeleerde routine of een protocol volgen. Sommige routines zijn nuttig, ook al zijn ze niet bij iedereen nodig maar je voorkomt ermee dat je behandelingen of onderzoeken ten onrechte nalaat.

    Journaal

    Journaals zijn korte berichten over onderzoeken of andere actuele zaken die interessant zijn voor praktijkverpleegkundigen/-ondersteuners.

    Diabetes in twee culturen

    Bij Turken, Marokkanen en Hindoestanen komt diabetes veel voor, onder andere door genetische aanleg, culturele aspecten en voedingspatronen.

    Wees alert op LADA

    Soms kan een patiënt die in eerste instantie diabetes mellitus type 2 lijkt te hebben, bij nader inzien Latent Autoimmune Diabetes of the Adult (LADA) hebben. Typische kenmerken van LADA zijn jonge leeftijd bij het ontdekken van de diabetes, een laag BMI, hoge bloedglucosewaarden bij de diagnose en sterk schommelende glucosewaarden. Dat ging ook op voor de patiënt in deze casus.

    Seksualiteit onderbelicht thema bij diabetes

    Seksualiteit is een onderbelicht thema in de zorg voor patiënten met diabetes type II. Anne Bijlsma-Rutte, gezondheidswetenschapper, deed onderzoek naar dit onderwerp bij de afdeling Huisartsgeneeskunde en Ouderengeneeskunde van VUmc. In haar proefschrift ging zij na in hoeverre diabetespatiënten problemen ervaren in hun seksueel functioneren en of een training huisartsen helpt om het onderwerp bespreekbaar te maken.

    Screenen op diabetische retinopathie

    Retinopathie is een ernstige complicatie van diabetes mellitus. Beginnende retinopathie veroorzaakt meestal geen klachten, maar de aandoening kan op de langere termijn wel leiden tot aantasting van het gezichtsvermogen. Tijdige herkenning kan ernstige retinopathie voorkomen. Daarom is het noodzakelijk de ogen regelmatig te onderzoeken, ook al zijn er geen klachten. Informeer patiënten over screening en stimuleer hen daaraan mee te doen.

    Weet je dit? (Kennisquiz LADA)

    Test je kennis over allerlei onderwerpen die met je beroep te maken hebben. Deze quiz gaat over LADA (Latent Auto- immune Diabetes of the Adult). De vragen zijn deels geformuleerd als stellingen (juist/onjuist) en deels als multiplechoicevragen.

    Antwoorden

    In dit artikel vind je de antwoorden op de Kennisquiz over LADA.

    Optelsom

    Indonesië 1946: hij is militair in de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog. Herinneringen zuigen meneer Pauw terug naar die vreselijke tijd. 's Nachts gaat hij naar beneden in de duster van zijn overleden vrouw. In die duster zoekt hij naar restjes van haar kalme bescherming tegen de onverdraaglijke herinneringen. Nu zij weg is komen de beelden terug, dag en nacht. Er is niemand anders met wie hij over zijn herinneringen wil praten.

    Leefstijlverandering en koolhydraatarme voeding bij DM2

    Verandering van leefstijl kan een belangrijke rol spelen in de behandeling van onder meer diabetes mellitus type 2 (DM2), en kan leiden tot minder medicatie en een betere gezondheid. Bij DM2 is overgaan op koolhydraatarme voeding een van de adviezen. Maar wat betekent dat op de lange termijn?

    Herziene NHG-Standaard Cardiovasculair risicomanagement

    De NHG-Standaard Cardiovasculair risicomanagement is een van de meest gebruikte richtlijnen in Nederland. De richtlijn beschrijft mogelijke interventies om (recidief) hart- en vaatziekten (HVZ) te voorkomen bij mensen die eerder een cardiovasculaire ziekte hebben gehad en bij mensen met een verhoogd risico door bijvoorbeeld een verhoogde bloeddruk of een verhoogd cholesterol. De oude standaard uit 2011 was toe aan herziening.

    Diabetes aan het eind van het leven

    Als een patiënt met diabetes een maligniteit krijgt of zijn leven wordt beperkt door bijvoorbeeld nierfalen, hartfalen, COPD of ernstige dementie verschuift het behandeldoel. Dan staat niet meer de optimale instelling van bloeddruk, glucose en lipiden centraal, maar het vermijden van ontregelingen zoals hypo- en hyperglykemie. Dit geldt zowel voor patiënten met diabetes type 1 als diabetes type 2.

    Snurken en OSAS

    Patiënten met chronische aandoeningen komen geregeld op het spreekuur. Bij sommige chronische aandoeningen is er een hoger risico op het obstructieve slaapapneusyndroom (OSAS). Bij vermoeden van OSAS is verder onderzoek en behandeling noodzakelijk. Bij welke patiënten moet je aan OSAS denken? Hoe ga je dan te werk? Dit artikel biedt achtergrondinformatie over de aandoening en over de mogelijke behandeling.

    Effectieve samenwerking zorg en welzijn

    Het boek is bestemd voor eerstelijnszorgverleners (denk aan huisartsen, praktijkondersteuners, fysiotherapeuten, psychologen), welzijnsmedewerkers en vertegenwoordigers van de gemeente.

    Focus op verandering van gedrag

    Dit boekje is behalve voor voedingsdeskundigen en diëtisten zeker ook aanbevelenswaardig voor praktijkverpleegkundigen en praktijkondersteuners. Het zou evenmin misstaan als niet-verplichte literatuur in de poh/pvh-opleiding.